2023 жылдың 21 ақпанында «Адал сайлау үшін» штабының мүшелері Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің заң факультетіндегі 2 курс студенттерімен кездесу өткізді, оған Алматы қаласы Әділет департаментінің өкілдері, адвокаттар, заңгерлер, нотариустар және басқа да заңгерлік қоғамдастық өкілдері қатысты.
Алғы сөзді заң факультетінің деканы, з.ғ.д., профессор Байделдинов Даулет Лайкович алып, сайлау 2023 жылдың 19 наурызында өтетінін және 18-ге енді ғана толған көптеген студенттер қатыса алатынын және алғаш рет өз дауыстарын депутаттар үшін беретіңдерің айтты. Бұл еліміздегі ең маңызды саяси оқиға екенің жеткізді.
Алматы қаласы заң консультантары палатасының төрайымы Гүлнар Әуелбекқызы Бердібекова алдағы сайлаудың негізгі жаңалықтарына тоқталды.
Парламент Мәжілісін жаңа жүйе бойынша құру туралы, партиялық тізімдер бойынша (69 депутат) бір мандатты аумақтық сайлау округтері бойынша (29 депутат).
Қазіргі уақытта Қазақстанда сайлауға қатысатын 7 саяси партия тіркеліп, жұмыс істеуде.
1. «Қазақстан халық партиясы»;
2. «Ауыл» халықтық-демократиялық патриоттық партиясы»;
3. «Ұлттық социал-демократиялық партиясы»;
4. «АМАНАТ» партиясы»;
5. «Қазақстанның «Ақ жол» Демократиялық партиясы»;
6. «Қазақстан Жасылдар партиясы» Байтақ»;
7. «Республика».
Партиялардың өту шегі 7-ден 5 пайызға дейін төмендетілді.
Партиялар мен үкіметтік емес ұйымдардан ғана емес, өзін-өзі ұсыну арқылы да ұсынуға мүмкіндік болды.
Сайлау кезектен тыс болса да, алты ай бұрын жарияланды.
Партиялық тізімдегі әйелдерге, жастарға және ерекше қажеттіліктері бар адамдарға арналған 30 пайыздық квота мандаттарды бөлуге де қолданылады. Мәжілістің жаңа құрамында Қазақстан халқы Ассамблеясының квотасы болмайды.
Мәжіліс пен мәслихаттар сайлауына арналған бюллетеньдерде алғаш рет «бәріне қарсы» деген графа болады.
Облыстық аумақтық сайлау комиссиялары қазір кәсіби негізде жұмыс істейді.
Сайлаушылар бес бюллетень бойынша (республикалық маңызы бар қалаларда – төрт бюллетень бойынша) дауыс береді.
«Адал сайлау үшін» штабының мүшесі Сихимбаев Нұрлан Жолдасбекұлы сайлау құқығын бұзғаны үшін жауапкершілікті түсіндіріп, сонымен қатар студенттер өз міндеттерін орындап, барлық деңгейдегі депутаттарды сайлау құқығын пайдаланады деген сенім білдірді.
Разъяснение законодательства о выборах в Каз НУ им. Аль-Фараби
21 февраля 2023 года члены штаба «За честные выборы» на юридическом факультете Казахского национального университета им. аль-Фараби провели встречу со студентами 2 курса, где приняли участие представители Департамента Юстиции города Алматы, адвокаты, юристы, нотариусы и др. представители юридического сообщества.
С вступительным словом выступил декан юридического факультета д.ю.н., профессор Байдельдинов Даулет Лайкович, который сказал, что выборы состоятся 19 марта 2023 г. и многие студенты, которым только исполнилось 18 лет смогут принять первый раз участие и отдать свой голос за депутатов. Это важнейшее политическое событие в нашей стране.
Председатель Палаты юридических консультантов города Алматы Бердибекова Гульнара Ауелбековна, рассказала о главных новшествах предстоящих выборов.
О формировании Мажилиса Парламента по новой системе, по партийным спискам (69 депутатов) по одномандатным территориальным округам (29 депутатов).
В настоящее время в Казахстане зарегистрированы и действуют
7 политических партий, которые примут участие в выборах.
1. ОО «Народная партия Казахстана»;
2. ОО «Народно-демократическая патриотическая партия «Ауыл»;
3. ОО «Общенациональная социал-демократическая партия»;
4. ОО «Партия «AMANAT»;
5. ОО «Демократическая партия Казахстана «Ак жол»;
6. ОО «Казахстанская партия зеленых «Байтақ»;
7. ОО «Республика».
Порог для прохождения партий снижен с 7 до 5%.
Появилась возможность выдвигаться не только от партий и Неправительственных организаций, но и путем самовыдвижения.
Выборы хоть и внеочередные, но были анонсированы за полгода.
30-процентная квота для женщин, молодежи и лиц с особыми потребностями в партийных списках будет действовать и при распределении мандатов. В новом составе Мажилиса не будет квоты Ассамблеи народа Казахстана.
Впервые в бюллетенях на выборах в Мажилис и маслихаты будет графа «против всех».
Областные территориальные избирательные комиссии теперь работают на профессиональной основе.
Избиратели будут голосовать по пяти бюллетеням (в городах республиканского значения – по четырем бюллетеням).
Член штаба «За честные выборы» Сихымбаев Нурлан Жолдасбекович разъяснил об ответственности за правонарушения избирательного права, а также выразил уверенность, что студенты выполнят свой долг и используют свое право избирать депутатов всех уровней.
